Profesyonel Çeviri Nasıl Yapılır? Dikkat Edilmesi Gereken Temel İlkeler

Uzm. Ayşe Demir
25 Haziran 2025

Profesyonel çeviri, yalnızca iki dil arasındaki sözcükleri dönüştürmek değil, aynı zamanda anlamı, üslubu ve bağlamı koruma sanatıdır. Özellikle akademik, teknik ya da hukuki çevirilerde, yapılacak en küçük bir hata bile ciddi sonuçlara yol açabilir. Bu nedenle çeviri yaparken dikkat edilmesi gereken temel bazı ilkeler vardır.

1. Önce Anlamak, Sonra Aktarmak

Bir metni çevirmeye başlamadan önce yapılması gereken ilk şey, metnin konusunu ve bağlamını tam anlamıyla kavramaktır. Hangi alanla ilgili? Kim için yazılmış? Ne amaçla oluşturulmuş? Bu sorulara net cevap verilmeden yapılan çeviri, yüzeysel kalır.

2. Sözlük Kullanımı Tek Başına Yeterli Değildir

Sadece kelime karşılıklarına güvenerek yapılan çeviriler, genellikle anlamsal bozulmalara neden olur. Örneğin "case" kelimesi, bağlama göre "durum", "dava", "kutu" ya da "örnek" anlamına gelebilir. Bu nedenle çevirmenin yalnızca dili değil, terminolojiyi de çok iyi bilmesi gerekir.

3. Cümle Yapıları Kopyalanmamalı

Her dilin kendine özgü bir sözdizimi (sentaks) vardır. Türkçede yüklemin sona gelmesi zorunluyken, İngilizcede bu çoğu zaman baştadır. Çeviri yaparken cümleyi bire bir kopyalamak yerine, hedef dilin doğasına uygun şekilde yeniden yapılandırmak gerekir.

4. Kültürel Kodlara Dikkat Edilmelidir

Metinlerde geçen deyimler, atasözleri, yerel kavramlar ya da göndermeler, doğrudan çevrildiğinde anlamsız veya komik durabilir. Bu durumda ya anlamı koruyacak şekilde eşdeğer bir kültürel ifade bulunmalı ya da açıklayıcı parantezlerle desteklenmelidir.

5. Alan Uzmanlığı Şarttır

Tıbbi, hukuki, teknik ya da akademik metinlerde yalnızca dil bilgisi değil, alan bilgisi de gerekir. Örneğin bir klinik araştırma raporunu çevirmekle, bir romanı çevirmek aynı becerileri gerektirmez.

6. Son Okuma ve Karşılaştırmalı Kontrol

Çeviri tamamlandıktan sonra yapılması gereken en kritik aşama, metnin hem anlam hem de biçim açısından kontrol edilmesidir. Gerekirse kaynak metinle karşılaştırma yapılmalı, yanlış çeviriler, atlanan cümleler ya da yanlış anlam yüklenen ifadeler tespit edilmelidir.

7. Makine Çevirisi Yardımcıdır, Yeterli Değildir

Günümüzde çevirmenler Google Translate ya da DeepL gibi araçlardan faydalanabiliyor. Ancak bu araçlar hiçbir zaman insan duyarlılığına, bağlam analizine ya da kültürel hassasiyete sahip değildir. Yardımcı olabilirler ama nihai metin her zaman bir profesyonelin elinden geçmelidir.

Profesyonel Çeviri Hizmetlerimizden Faydalanmak İster misiniz?

Akademik, teknik veya hukuki metinleriniz için profesyonel ve hatasız çeviriye ihtiyacınız varsa, Dermanlık'ın uzman çeviri hizmetlerinden yararlanabilirsiniz. Alanında uzman çevirmenlerimizle, metinlerinizin anlam ve bağlam bütünlüğünü koruyarak en yüksek kalitede çeviriler sunuyoruz.

Profesyonel çeviri hizmetlerimizden faydalanmak için bizimle iletişime geçin!
Built with v0